Alpinia lekarska

Alpinia lekarska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	imbirowce
Rodzina	imbirowate
Rodzaj	alpinia
Gatunek	alpinia lekarska
	Nazwa systematyczna
	Alpinia officinarum Hance; Journ.Linn.Soc.XIII, 1873
Synonimy
	Langus officinarum Farwell;
	Langus officinarum Farwell;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Alpinia lekarska (Alpinia officinarum Hance), nazywana także gałgantem chińskim, galangalem mniejszym lub gałgantem wielkim – gatunek roślin z rodziny imbirowatych. Pochodzi z południowych Chin, Indochin i Tajwanu. Obecnie uprawiana również na wschodnich wybrzeżach Indii, w Japonii i Antylach.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kłącze: Grube, guzowate, płożące się. Pędy do 2 m wysokości.
Liście: Długie, wąskolancetowate, osadzone pochwiasto.
Kwiaty: Zebrane w wiechy, drobne, korona zielonkawa, rurkowata u podstawy, wyżej dzwonkowata, trójłatkowa, kielich biały, trzyząbkowy, słupek jeden, pręcik płodny jeden, dwa przekształcone w prątniczki, dwa przekształcone w dużą, czerwonoplamą warżkę i jeden zupełnie zredukowany. Kwiaty mają przyjemny zapach.
Owoce: Czerwona, mięsista jagoda wielkości grochu, zawierająca trzy czarne nasiona o nieprzyjemnym zapachu i gorzkim smaku.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Surowiec zielarski: kłącze - Galangae rhizoma
- Składniki: galganol, alpinol, żywice i najwięcej olejku eterycznego z wszystkich alpinii.
- Działanie i zastosowanie: Najlepiej przyswajalna jest nalewka alkoholowa. W tym celu sproszkowane kłącze omawianej rośliny zalewa się przynajmniej 40° wódką i maceruje w szczelnie zamkniętym słoiku typy twist-off przez okres jednego miesiąca. Przyjmuje się po 15–20 kropli na wodę, 3 razy dziennie.
- Nalewka na kłączach alpinii zalecana jest na poprawienie trawienia, bóle brzucha spowodowane niestrawnością albo lekkim zatruciem pokarmowym, spowodowanym spożyciem ciężkostrawnych i tłustych potraw. Ponadto także w stanach zapalnych żołądka i jelit, oraz w reumatyzmie.
- Systematyczne zażywanie - przez przynajmniej 3-4 tygodnie - nalewki (po 1 łyżeczce 3 razy dziennie) wyreguluje stolce i trawienie. Ponadto działa również słabo przeciwbólowo, bakteriobójczo i grzybobójczo. Zewnętrzne stosowanie nalewki zalecane jest w raku skóry.
Przyprawa: Najbardziej cenione kłącze ze wszystkich alpinii o smaku przypominającym imbir, jednak delikatniejszym. Alpinię faworyzuje kuchnia indonezyjska, gdzie jest podstawową przyprawą narodowej potrawy o nazwie "nasi goreng".

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-18] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Sarwa, Wielki leksykon roślin leczniczych, Warszawa 2001 – tekst zamieszczono za wiedzą i zgodą autora)

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-18] (ang.).

[1]

[2]